De stille triestheid van het braakliggende gebied
staat in schril contrast met de warme levendigheid die het buurtje
tussen Eemhaven en Amsterdamseweg in de afgelopen eeuw kenmerkte.
Wie er niets te zoeken had, kwam er ook niet. De Sassianen vormden
een gemeenschap op zich. De bewoners van de ongeveer 120 arbeidershuisjes
onder de rook van fabrieken hadden een hechte onderlinge band. Ze deelden
lief, leed en armoede. De bewoners zijn noodgedongen allang vertrokken,
maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. De meesten wonen nog
in Amersfoort. De onderling band is niet verdwenen. Een aantal bewoners
betreurt het dat niets tastbaars is overgebleven van 't Sasje. Daarom
hebben ze het initiatief genomen tot het houden van een reünie op 30
september in het speeltuingebouw aan de Noordewierweg.
Herinnering
Daarnaast willen ze in samenspraak met de gemeente een blijvende herinering
van het onvervalste volksbuurtje ergens op het terrein. "We denken
aan behoud van straatnamen, een gedenkteken, of iets anders", aldus
Arie Terschegget. Hij was de voorzitter van het gevormde feestcomité.
"Het Sasje was altijd het kind van de rekening. Er werd nooit iets
over het buurtje gezegd. Nu willen wij dat de gemeente ons iets geeft.
We willen dat ook uit respect voor onze ouders die altijg hard hebben
moeten knokken voor hun bestaan", aldus Terschegget. Hij vond een medestander
in het PVDA-raadslid Kees Meijer die ooit aan de Gaslaan woonde. "Hij
is helaas pas overleden. Hij deed veel voor ons. Wij zijn hem dankbaar
voor zijn steun. Zijn vriend en wethouder Joop de Wilde wil ons nu
met raad en daad bijstaan. We rekenen op de gemeente; het is een eerbetoon
aan onze ouders", zegt Arie. Terschegget staat bekend als 'de
Witte'. "Zet dat maar in de krant, dan weet iedereen over wie
je het hebt." Zo hebben ze allemaal wel een bijnaam: De neus,
de ooievaar, kachelpijp, beschuitlip, speknek en andere welluidende
bijnamen passeren onder grote hilariteit de revue. Terschegget heeft
wat oude kornuiten opgetrom-meld. Wery, Hilferink, Krijnen, Visser,
Polhout, Den Ouden en anderen. Ieder heeft zijn eigen verhaal. Op
de hoek van de Noordstraat/Eemstraat midden in het voormalige Sasje
hebben ze zich verzameld. Daar op historische grond komen de herinneringen
van vroeger van de overwegend 60-plussers in een
|
wilde stroom naar de
oppervlakte. De groep van aanvankelijk 5 zwelt vanzelf aan. Want
een echte Sassiaan fietst of rijdt nog regelmatig door zijn geliefde
buurtje
waar zijn roots liggen. Ze komen allemaal uit grote gezinnen die in
te kleine huizen zonder comfort woonden. De jeugd leefde vooral op
straat;
brood in het vuistje. Ze laten met trots het 's'-tekentje van Sasje
en stipje zien dat ze als stoere kwajongens in een geheim verbond tussen
duim en wijsvinger met een lucifer lieten inschroeien. "We kregen
er
wel een pak op ons donder van onze ouders voor, maar dat hadden we
er wel voor over", grijnst Jan Wery.
Het buurtje werd omringd door fabrieken. "Stinkfabrieken. Niemand die
er iets over zei. We woonden pal achter de gasfabriek. Wij roken die
vieze lucht niet meer. Mensen die hier doorkwamen knepen hun neus dicht.
Het kan niet goed geweest zijn voor de gezondheid. Dat zou tegenwoordig
toch echt niet meer worden toegestaan", zegt Marga Klaverstijn. Het
enige voordeel van de gasfabriek was dat tussen de sintels nog kooltjes
zaten die voor gratis warmte zorgden in de huisjes.
De vaders en zonen in 't Sasje waren handelaren, werkten in de haven,
in de fabriek of stonden met waar op de markt. In het buurtje waren
4 groenteboeren en 3 kruideniertjes. "Als mijn vader terugkwam met
de lompen kwam iedreen kijken of er nog wat van zijn gading bij zat.
Over geld werd nooit gesproken; je hielp elkaar."
Kokosmakronen
Het waren geen lieve jongens, maar je kon de deur rustig open laten
staan. De politie werd regelmatig gesignaleerd, maar dan kwam die op
de koffie. Toegegeven, er werd ook wel eens iemand meegenomen naar
het bureau. De groep wordt steeds uitbundiger. Weet je nog? Koekjesfabriek
Van Someren? Bloemenkoopman Hemmie Hilferink: "Ze hadden alleen gevulde
koeken en kokosmakronen. Op een keer hadden we makronen gejat. Bleken
ze ingespoten met gif om zo de muizen uit te schakelen. We moesten
met z'n allen naar het ziekenhuis om onze magen te laten leegpompen."En
ja, de kippen moesten ook eten. Bij graanhandel Cova aan de Eem lag
toch genoeg? De 'ouwe' van Ben den Ouden was grond-werker. Het was
in het gezin met 9 kinderen verre van een vetpot. "Er was vaak nog
geen
kwartje in huis. Als er iemand geld had, dan had iedereen het. Je gunde
elkaar alles. Die warmte, dat is weg. Dat kom je nergens meer tegen.
|
